Читек по русский как будет

читек бизәге өлгесе

1 өлге

кием өлгеләре — вы́кройки оде́жды

кәгазь өлге — бума́жная вы́кройка

җиң өлгесе — вы́кройка рукава́

читек бизәге өлгесе — вы́кройка-шабло́н узо́ров и́чигов (сапо́жек)

өлге белән кисү — раскрои́ть по вы́кройке

тәрәзә өлгесе — звено́ окна́

2 бизәк

бизәк төшерү — отпеча́тывать узо́р, набива́ть узо́р

бизәк төшерүче — наби́вщик узо́ра, трафаре́тчик

бизәк өлгесе — трафаре́т

бизәк үрнәге — патро́н, трафаре́т рису́нка тка́ни

бизәк чигү — вышива́ть узо́р

якасына бизәк төшергән күлмәк — пла́тье с отде́лкой на воротнике́

3 читек

читек бизәге — узо́р на и́чигах

4 бизәүле

бизәүле шкаф — расписно́й шкаф

бизәүле читек — и́чиги с отде́лкой

5 азар-бизәр

6 азар-бизәр булу

7 азар-бизәр килү

8 биз

калкан(сыман) биз — щитови́дная железа́

май бизе — са́льная железа́

тел асты бизе — подъязы́чная железа́

тир бизе — по́товая железа́

төкерек бизе — слю́нная железа́

9 бизәкләнү

10 бизәкләтү

11 бизәкләү

көмеш белән бизәкләү — укра́сить серебро́м

милли орнамент белән бизәкләү — укра́сить национа́льным орна́ментом

12 бизәкләшү

чыршы — украша́ть (с кем-л.) ёлку; помо́чь (кому-л.) укра́сить ёлку

13 бизәкле

бизәкле ефәк тукыма — узо́рчатая шёлковая мате́рия; узо́рчатый шёлк

бизәкле поднос — расписно́й подно́с

14 бизәкчә

ситсыга зәңгәр бизәкчә төшерелгән — си́тец разрисо́ван голубы́ми узо́рами

15 бизәлү

зал бәйрәмчә бизәлгән — зал укра́шен по-пра́здничному

16 бизәнгеч

алтын бизәнгечләр — золоты́е украше́ния

17 бизәндерү

18 бизәнү

19 бизәнү-төзәнү

20 бизәнү-ясану

театр алдыннан бизәнү-ясану — наряди́ться пе́ред теа́тром

Источник

савыр читек

1 савыр

атның савырына утыру — сесть на круп ло́шади

хатынның тулы савырлары — по́лные бёдра же́нщины

савыр читек — и́чиги из ко́жи ло́шади

2 читек

читек бизәге — узо́р на и́чигах

3 савыр ите

4 читек-ката

5 читек-кәвеш

6 савыр

7 читек

8 савыр

9 читек

10 бизәүле

бизәүле шкаф — расписно́й шкаф

бизәүле читек — и́чиги с отде́лкой

11 иске

иске күлмәк — ста́рое пла́тье

иске түбә — ве́тхая кры́ша

иске эш алымнары — ста́рые ме́тоды рабо́ты

иске фикерле кеше — челове́к со ста́рыми взгля́дами

иске танышлар — ста́рые знако́мые

иске эш урыны — ста́рое ме́сто рабо́ты

иске адрес — пре́жний а́дрес

иске мәзәк — ста́рый анекдо́т

иске заманнарда — в былы́е времена́

иске юл — ста́рая доро́га

иске гадәтләр — застаре́лые привы́чки

искене утка ягу — сжечь (всё) изно́шенное

бала искесе — де́тские пелёнки

иске авыздан яңа сүз! — вот тебе́ но́вость! вот тебе на! вот тебе раз! (букв. из ста́рых уст но́вые слова́)

иске бер тиен — ста́рый ме́дный грош; стёртая моне́та

иске бер тиен кебек (төсле) — как стёртая моне́та, как ме́дный грош (пята́к)

иске мунча иске таз (таш) — (посл.) ста́рая ба́ня, ста́рый таз ( т. е. ничего не изменилось, всё, как было, так и осталось)

иске чабата (читек) олтаны — ста́рая подмётка

12 кәҗүл

кәҗүл сатып алу — покупа́ть вы́деланную ко́зью шку́ру

кәҗүл читек — козло́вые сапоги́

13 өлге

кием өлгеләре — вы́кройки оде́жды

кәгазь өлге — бума́жная вы́кройка

җиң өлгесе — вы́кройка рукава́

читек бизәге өлгесе — вы́кройка-шабло́н узо́ров и́чигов (сапо́жек)

өлге белән кисү — раскрои́ть по вы́кройке

тәрәзә өлгесе — звено́ окна́

14 савырлы

савырлы читек — этногр. и́чиги, полубо́рт кото́рых вы́полнен из ко́нской ко́жи

15 турлы

турлы читек — вы́шитые вензеля́ми и́чиги

турлы киез — во́йлок, укра́шенный лине́йными узо́рами

күзем нурлы иде, турлы булды — глаза́ мои́ бы́ли ( в молодости) лучи́стыми, тепе́рь покры́лись катара́ктой

16 чәмчә

читек чәмчәсе — узо́ры и́чигов (сапо́жек)

Источник

иске чабата (читек) олтаны

1 иске

иске күлмәк — ста́рое пла́тье

иске түбә — ве́тхая кры́ша

иске эш алымнары — ста́рые ме́тоды рабо́ты

иске фикерле кеше — челове́к со ста́рыми взгля́дами

иске танышлар — ста́рые знако́мые

иске эш урыны — ста́рое ме́сто рабо́ты

иске адрес — пре́жний а́дрес

иске мәзәк — ста́рый анекдо́т

иске заманнарда — в былы́е времена́

иске юл — ста́рая доро́га

иске гадәтләр — застаре́лые привы́чки

искене утка ягу — сжечь (всё) изно́шенное

бала искесе — де́тские пелёнки

иске авыздан яңа сүз! — вот тебе́ но́вость! вот тебе на! вот тебе раз! (букв. из ста́рых уст но́вые слова́)

иске бер тиен — ста́рый ме́дный грош; стёртая моне́та

иске бер тиен кебек (төсле) — как стёртая моне́та, как ме́дный грош (пята́к)

иске мунча иске таз (таш) — (посл.) ста́рая ба́ня, ста́рый таз ( т. е. ничего не изменилось, всё, как было, так и осталось)

иске чабата (читек) олтаны — ста́рая подмётка

2 чабата

бер кием (пар) чабата — па́ра лапте́й

сыңар чабата — ла́поть

биш (җиде, тугыз) юкәле чабата — пяти́- (семи́-, девяти́-) лы́чные ла́пти

чабата олтырагы — ла́потная сте́лька

чабата калыбы — ла́потная коло́дка

чабата юкәсе — ла́потное лы́ко, лы́ко для лапте́й

чабата ясау (үрү) — плести́ ла́пти

чабата ясауның да рәте бар — (погов.) не уме́ючи и ла́пти не сплетёшь

чабатага тотынганчы, юкәңне әзерлә — (посл.) пре́жде чем нача́ть плести́ ла́пти, пригото́вь лы́ка

май белән иске чабата да үтә — (посл.) с ма́слом и ста́рый ла́поть съешь, оди́н с мёдом и ла́поть съел

чабата көе — «на́игрыш» для пля́ски в лаптя́х

чабата биюе, чабатага бию — пляса́ть под на́игрыш «чабата́»

чабата туздырып йөрү — напра́сно (зря) ходи́ть, бе́гать ( т. е. хлопотать) ; толо́чь во́ду в сту́пе

чабата ярминкәсе ясау — подня́ть галдёж

3 иске-москы

иске-москы җыючы — торго́вец старьём, старьёвщик

өйдәге иске-москы — дома́шний хлам

иске-москы кием — изно́шенная оде́жда, барахло́

4 иске-поскы

5 кыл чабата кидерү

6 кыл чабата киендерү

7 чабата бавы

8 чабата киндерәсе

9 читек

читек бизәге — узо́р на и́чигах

10 башмак чабата

12 исең киткән иске чикмән итәгенә

Источник

Значение слова «читек»

Что означает слово «читек»

Этнографический Словарь

Читек

полусапожки из мягкой кожи у татар

Энциклопедия моды и одежды

Читек

полусапожки из мягкой кожи у татар.

(Энциклопедия моды. Андреева Р., 1997)

Смотрите также:

Морфологический разбор слова «читек»

Фонетический разбор слова «читек»

Значение слова «читек»

Синонимы «читек»

Карточка «читек»

Словари русского языка

Лексическое значение: определение

Общий запас лексики (от греч. Lexikos) — это комплекс всех основных смысловых единиц одного языка. Лексическое значение слова раскрывает общепринятое представление о предмете, свойстве, действии, чувстве, абстрактном явлении, воздействии, событии и тому подобное. Иначе говоря, определяет, что обозначает данное понятие в массовом сознании. Как только неизвестное явление обретает ясность, конкретные признаки, либо возникает осознание объекта, люди присваивают ему название (звуко-буквенную оболочку), а точнее, лексическое значение. После этого оно попадает в словарь определений с трактовкой содержания.

Словари онлайн бесплатно — открывать для себя новое

Словечек и узкоспециализированных терминов в каждом языке так много, что знать все их интерпретации попросту нереально. В современном мире существует масса тематических справочников, энциклопедий, тезаурусов, глоссариев. Пробежимся по их разновидностям:

Толкование слов онлайн: кратчайший путь к знаниям

Проще изъясняться, конкретно и более ёмко выражать мысли, оживить свою речь, — все это осуществимо с расширенным словарным запасом. С помощью ресурса How to all вы определите значение слов онлайн, подберете родственные синонимы и пополните свою лексику. Последний пункт легко восполнить чтением художественной литературы. Вы станете более эрудированным интересным собеседником и поддержите разговор на разнообразные темы. Литераторам и писателям для разогрева внутреннего генератора идей полезно будет узнать, что означают слова, предположим, эпохи Средневековья или из философского глоссария.

Глобализация берет свое. Это сказывается на письменной речи. Стало модным смешанное написание кириллицей и латиницей, без транслитерации: SPA-салон, fashion-индустрия, GPS-навигатор, Hi-Fi или High End акустика, Hi-Tech электроника. Чтобы корректно интерпретировать содержание слов-гибридов, переключайтесь между языковыми раскладками клавиатуры. Пусть ваша речь ломает стереотипы. Тексты волнуют чувства, проливаются эликсиром на душу и не имеют срока давности. Удачи в творческих экспериментах!

Источник

Борынгы читек- яңа ачыш.

Борынгы читек- я ңа ачыш.

«Читек» сүзе «чигелгән итек» мәгънәсеннән алынган икән. Рус шагыйрьләре читекләрне Казан итекләре дип тә йөргәннәр. Халкыбызның бизәкләп чигелгән читекләре дөнья базарларында дан тоткан. Читекләрнең исеме мода башкаласы Парижга кадәр барып җиткән. Германия музеенда да читекләр татар символы булып тора.

Читекне ирләр дә, хатын-кызлар да кигән, бары тик керәшен татарлары гына кимәгән. Ирләр читеге гадәттә кара күннән, йомшак табанлы итеп тегелгән. Балтыры матур торсын очен, аны чолгау бәйләп кигәннәр. Урамга чыкканда читек өстеннән күн кәвеш (ката) яки резин калуш кигәннәр. Бу төр читекне намаз яки мәсех читеге дип атыйлар. Чыннан да, биш вакыт намазын калдырмый торган мөселманнар өчен йомшак табанлы читекләр бик җайлы.

Хатын-кызлар арасында каты табанлы читекләр дә киң таралган була. Яшь хатыннар һәм буй җиткән кызлар күбрәк биек үкчәле каюлы читекләр кияргә яратканнар. XX йөз башларында шәһәр хатын-кызлары арасында озын балтырлы, каюлы ботинкалар да очрый.

Татар халкы чуар, ачык төсләр яраткан, шуңа да читекләрнең бизәлеше дә үзенчәлекле. Аларда үсемлек орнаменты өстенлек итә.

Элек-электән читек тегү белән бары хатын-кызлар гына шөгыльләнгән. Балаларын йокларга яткырып, алар ай яктысында чигә торган булганнар. Кызлар ясаган читекләр нечкәрәк, нәфисрәк була, чөнки аларның куллары сизгер, ә ир-атлар исә үкчә, читек аслары ясаганнар.

Бизәкләп эшләнгән күн читекләрнең башы Алтайга, безнең эрага кадәр V-VI гасырларга ук барып тоташа. Безнең ата-бабаларыбыз әллә кайчан ук күнне эшкәртеп аңа сәнгать итеп караган була. Бездә, татарларда XVIII-XIX гасырларда һәм бүгенге көндә дә каюлы күн горурлыгыбыз булып тора. Бу техника бер генә милләттә дә, бер генә илдә дә очрамый. Бу – безнең ата-бабаларыбыз уйлап тапкан, гаҗәп рациональ, гаҗәп нечкә һәм гүзәл технология ул.

Борын- борын заманнарда безнең әби-бабаларыбыз менә шундый читекләрне, шулай ук кәвешләрне,чүәкләрне, башмакларны бик яратып кигәннәр. Алтын куллы осталарыбызның каймалап, чәмчәләп теккән затлы сыйфатлы читекләре башка халыклар арасында да зур дан казанган. Шушы читекләр һәр гаиләдә әби- бабайлардан буыннан- буынга күчеп гасырлар аша безгә килеп җиткән.

Элек-электән килгән бу мактаулы һөнәрне Арча – милли аяк киемнәре җитештерү берләшмәсе осталары дәвам итә. Арча – бүгенге заман милли читекләрнең туган иле. Электән үк Арча яклары үзенең читекләре белән данлыклы. XIII гасырда ук бу як хатын – кызлары башта аларны үзләренә бирнәгә чиккәннәр. Соңрак чиккән читекләргә сорау зур булгач, аларны күпләп җитештерә башлаганнар. Арча читекләрен Башкортстан,Себер, Урта Азия, Идел буе шәһәрләренең иң гүзәл туташ һәм ханымнары бик яратып кигәннәр.Чиккән читекләрнең даны Көнбатыш Европа илләренә кадәр барып җиткән.Ә хәзер Арча читекләре бөтен дөньяны гизә. Берләшмә 1972 елда оештырыла. Артельләрдә тегелгән аяк киемнәре чит илләргә чыгарылган. Ул чакта читекләр алтын белән бәһәләнгән. Халкыбызның бизәкләп чигелгән сафьян читекләре башмаклары үткән гасырда ук дөнья базарында дан тоткан.

1883 елда мәсәлән, татар читекләре Парижда зур алтын медаль, 1886 нчы елда Бронза медаль белән бүләкләнгән. 1980 елда Лейпцигта үткәрелгән Халыкара ярминкәдә алтын медальгә лаек булып, Арчаны бөтен дөньяга таныткан.

Бүгенге көндә читек серләрен белүчеләребез олыгаеп бара, ә бу кәсепне югалтырга ярамый. Безнең арабызда милли җанлы кешеләребез булганда милли киемнәребез юкка чыкмас. Үзебездәге татарларга, милләтебезгә кирәк! Аяк киеме буларак кына түгел, һөнәр буларак, күңел бизәкләре, халык җәүһәрләре буларак кирәк!

Хәзер читекләрне сәхнә түрендә генә түгел, Казан урамнарында да күреп була. Аларны халыкчан, шул ук вакытта бик затлы, башкалардан үзгә булганы өчен үз итәләр. Бәясе бизәлешеннән тора. Уртача 6-10 мең сум тирәсе. Үкчәле читекләр дә бар, ләкин үкчәләре өч сантиметрдан да артмый. Бу үкчә матур гына түгел, бозлавык вакытта таеп егылулардан да саклый икән.

Гасырлар буена яшәп, әле бүген дә катлаулы кул хезмәтен таләп иткән процесс шундый инде ул. Илдар Гамир улы әйтүенчә, читек – бик җылы аяк киеме. Аның үзендә җылыта торган махсус аслык булмаса да, ике яктан – тыштан һәм эчтән – куелган күн җылыны саклаячак һәм аякларга рәхәтлек бирәчәк. Аслык өчен гадәттә күн фабрикаларында ук чыгарыла торган махсус аслык тукымасы кулланыла.

Чыннан да, безгә мирас итеп күчкән матурлыкны игътибарсыз калдырып булмый. Бизәкле читекләр үз данын беркайчан да югалтмаячак – моны яшь буын вәгъдә итеп кала.

Источник